Rodzaje amortyzatorów samochodowych

O bezpieczeństwie kierowcy, pasażerów oraz innych uczestników ruchu drogowego podczas jazdy samochodem decyduje wiele czynników. Jednym z nich są bez wątpienia sprawne amortyzatory, które odpowiadają za właściwą przyczepność auta, odpowiednią drogę hamowania, a także za prawidłową pracę wielu systemów bezpieczeństwa takich, jak np. ABS czy też ESP. Na rynku dostępne są dwa podstawowe rodzaje amortyzatorów – jednorurowe oraz dwururowe.

Im bardziej miękkie, tym bardziej komfortowe

Amortyzatory to mechanizmy, których głównym zadaniem jest przechwytywanie oraz rozpraszanie nadmiaru energii w układzie mechaniczny samochodu. Zmniejszają one kołysanie resorowanego nadwozia, zapobiegają powstawaniu zjawiska tzw. podbicia, a także kontrolują pracę sprężyn tłumiąc drgania o różnej częstotliwości. Im amortyzatory są bardziej miękkie, tym są w stanie pochłonąć więcej energii i jednocześnie przenieść mniej drgań z masy nieresorowanej na resorowaną.

Amortyzatory jednorurowe

Amortyzator jednorurowy, nazywany również amortyzatorem wysokociśnieniowym, olejowo-gazowym lub gazowym, został opatentowany w 1953 roku przez Christana Bourciera de Carbon. Amortyzator jednorurowy zbudowany jest ze zbiornika wyrównawczego, cylindra roboczego, tłoka, tłoczyska, prowadnicy tłoczyska oraz zaworu dennego. Do prawidłowego działania całego układu, amortyzator nie jest w całości wypełniony olejem, a w dolnej jego części znajduje się dodatkowo skompresowany gaz. Przed wymieszaniem się gazu z cieczą w amortyzatorze chroni ruchomy tłok. Takie rozwiązanie umożliwiło również podwyższenie ciśnienia gazu do 20-30 MPa, dzięki czemu amortyzatory jednorurowe charakteryzują się bardzo dobrym tłumieniem drgań, cichą pracą oraz niewielką masą własną.

Amortyzatory jednorurowe charakteryzują się o wiele lepszymi właściwościami i parametrami niż amortyzatory gazowe dwururowe. Amortyzatory jednorurowe stosowane są bardzo często w samochodach rajdowych oraz wyścigowych, ale również w niektórych autach „cywilnych”, jak np. w Fordzie Fiesta. Jednak konstrukcja amortyzatorów jednorurowych powoli wychodzi z powszechnego użycia.

Amortyzatory dwururowe

Amortyzatory dwururowe są stosowane zarówno w samochodach osobowych, szczególnie średniej klasy, jak i w różnych pojazdach użytkowych. Amortyzatory tego typu są zbudowane z cylindra roboczego, połączonych ze sobą tłoka i tłoczyska, zaworu dennego, prowadnicy tłoczyska oraz zbiornika wyrównawczego. Na rynku dostępne są amortyzatory dwururowe olejowe oraz gazowe.

W amortyzatorach dwururowych olejowych tłoczysko transportuje olej przez zawory znajdujące się w tłoku oraz w podstawie. Tłok amortyzatora pracuje w rurze wewnętrznej, natomiast nadwyżka oleju jest wypychana do rury zewnętrznej, gdzie nad olejem znajduje się powietrze. Wymieszanie się oleju z powietrzem może powodować spienianie się oleju.

Amortyzatory dwururowe gazowe posiadają w rurze zewnętrznej zamiast powietrza – azot pod ciśnieniem rzędu 4-8 barów. Rozwiązania zastosowane w amortyzatorach dwururowych gazowych sprawiają, że samochód lepiej trzyma się drogi, ponieważ amortyzatory szybciej reagują na wszelkie nierówności i przeszkody na drodze, co zdecydowanie przekłada się na większe bezpieczeństwo oraz lepszy komfort podczas jazdy. Bardzo dobre właściwości amortyzatorów gazowych przekładają się również na ich wyższą cenę w porównaniu z amortyzatorami olejowymi. Głównym mankamentem amortyzatorów dwururowych jest ich dość szybkie zużywanie się oraz możliwość występowania pienienia się oleju. Ich atutami są natomiast kompaktowa budowa oraz stosunkowo niska cena.